Projectomschrijving: Ongekend bijzonder

Ga naar de eigen site van Ongekend Bijzonder door hieronder op de foto te klikken.

 

Levensverhalen van vluchtelingen
Doel van dit oral history project is om de levensverhalen van vluchtelingen van diverse achtergronden te verzamelen, vast te leggen en toegankelijk te maken voor een breed publiek. Het is de verwachting dat het project tot een gedegen verzameling gedocumenteerde en gearchiveerde getuigenissen over het leven van vluchtelingen in Nederland leidt, die niet alleen aansprekend is voor een breder publiek, maar tevens een bron voor verder onderzoek vormt.

In het eerste jaar van het project zijn vierentwintig tweetalige veldwerkers opgeleid die in de vier grote steden 200 individuele verhalen van vluchtelingen verzamelden en vier tot zes proeftrajecten per stad opgezet hebben waarin geëxperimenteerd werd met het maken van korte presentaties van individuele en gemeenschappelijke verhalen door middel van film, theater, beeldende kunst, opera, fotografie e.d. Het verzameld materiaal (verhalen en presentaties) is ter beschikking gesteld aan de gemeentearchieven, musea en andere partners die aan het project meewerken. Zij maken de verhalen samen met de veldwerkers en stichting BMP toegankelijk voor het publiek en organiseren in samenwerking met de vluchtelingengroepen in hun eigen ruimtes en op andere locaties kwalitatief hoogstaande publiekspresentaties.

Samenwerking verschillende disciplines
Een belangrijke invalshoek in het project is de kruisbestuiving tussen verschillende disciplines (wetenschap, kunst, journalistiek en participatiebevordering). De keuze van de partners in de vier steden (musea, gemeentearchieven, bibliotheken en organisaties van en voor vluchtelingen) en op landelijk niveau is gekoppeld aan de vier hoofdfuncties van het project: Verzamelen, archiveren, toegankelijk maken en presenteren. Per stad is een stedelijke stuurgroep gevormd waarin de belangrijkste partners vertegenwoordigd zijn.

Een landelijke expertgroep van deskundigen uit de wereld van musea, archieven, universiteiten, bibliotheken, vluchtelingenorganisaties, media, journalistiek en onderwijs zorgt voor de aansluiting van het programma bij de actuele discussies en ontwikkelingen op het gebied van oral history en draagt theoretische en praktische vraagstukken aan die voor de uitvoering van belang zijn.

De methode van werken sluit aan bij recente ontwikkelingen op het gebied van oral history onderzoek. Daarbij gaat het om het:

  1. Ontwikkelen van interactieve vormen die mensen uitnodigen om zelf hun verhaal te vertellen;
  2. Creëren, vinden en raadplegen van nieuwe bronnen;
  3. Genereren van nieuwe betekenissen en begrippenkaders om de geschiedenis van vluchtelingen in Nederland te beschrijven, presenteren, interpreteren en begrijpen;
  4. Ontdekken van nieuwe samenhangen in de hedendaagse geschiedenis.

Een speciale rol is weggelegd voor de verschillende vluchtelingengemeenschappen. Een groep van vierentwintig opgeleide veldwerkers heeft tot taak om de gemeenschappen in de verschillende steden bij het project te betrekken teneinde:

  • samen met hen te kijken welke mensen interessant zijn om te benaderen voor het verzamelen van in het totaal 200 verhalen;
  • te brainstormen over presentatievormen die vanuit de vluchtelingen- gemeenschappen zelf ontwikkeld kunnen worden;
  • organisaties en personen uit die gemeenschappen te activeren om met steun van professionals uit de kunstsector eigen artistieke presentaties te maken.

Samengevat werkt het project langs vier hoofdlijnen:

  1. Bijdragen aan de diversiteit van de erfgoedcollecties van archieven en musea;
  2. Bevorderen van de cultuurparticipatie van vluchtelingen (als makers en als publiek)
  3. Bijdragen aan het actuele gesprek over de betekenis van oral history en de vraag wat geschiedenis is.
  4. Bijdragen aan een andere beeldvorming van vluchtelingen

Het project is gestart met een bijeenkomst van de landelijke expertgroep op 3 oktober 2013 en het uitvoeren van een voorbereidend veldonderzoek in de vier steden dit Veldonderzoek wordt uitgevoerd door bureau Wijkwiskunde. De eerste bijeenkomsten van de lokale stuurgroep zijn begin november gestart.

Hoofdvraag van het veldonderzoek is wat onder een bijdrage aan de ontwikkeling van de stad verstaan kan worden en hoe de bijdrage van de verschillende vluchtelingengemeenschappen op economisch, sociaal, cultureel, spiritueel en ander vlak er in grote lijnen uitziet.

Dat betekent dat:

  • Er per stad in kaart wordt gebracht wat de omvang van de verschillende vluchtelingengemeenschappen is. Formeel, op basis van verblijfsstatus en nationaliteit en informeel, op basis van het principe van een gemeenschap.
  • Er op basis van gesprekken met sleutelfiguren in de vier steden en enkele landelijke experts een beeld wordt geschetst wat er onder een bijdrage aan de ontwikkeling van de vier steden in de laatste vijftig jaar verstaan kan worden.
  • Er een koppeling gemaakt wordt tussen de vraag wat een bijdrage is en de verschillende vluchtelingengemeenschappen in de steden, waarbij niet alleen naar de grotere gemeenschappen wordt gekeken, maar ook ruimte is om een kleinere gemeenschap naar voren te schuiven die een specifieke of kenmerkende bijdrage heeft geleverd/levert.

Het veldonderzoek is in maart 2014 afgerond.

Looptijd vanaf: 
oktober 2013 tot maart 2017